Khi Thủ tướng Đức Angela Merkel tuyên bố sẽ đề nghị ngừng các cuộc đàm phán gia nhập Liên minh Châu Âu (EU) của Thổ Nhĩ Kỳ khi bà tham dự một Hội nghị Thượng đỉnh sắp tới của EU, cánh cửa gia nhập khối này của Ankara xem ra đã khép lại một phần.

Một số người cho rằng, bà Merkel có thể sẽ không thể thuyết phục được tất cả các đối tác của EU chính thức ngừng đàm phán với Thổ Nhĩ Kỳ. Tuy nhiên, thực tế cho thấy, Đức là nền kinh tế đầu tàu của EU, là thành viên có tiếng nói quan trọng nhất trong liên minh. Hơn 40% ngân sách của EU do Đức cung cấp. Vì vậy, khả năng thành công của “bà đầm thép” là cao hơn rất nhiều. Ngoài ra, hai nền kinh tế lớn khác là Pháp và Đan Mạch cũng đã ủng hộ đề xuất của bà Merkel, lập luận rằng, Thổ Nhĩ Kỳ đang tiến xa khỏi nền dân chủ.

Ankara nộp đơn xin gia nhập EU vào năm 1987 và bắt đầu các cuộc đàm phán vào năm 2005 để trở thành thành viên đầy đủ của liên minh này. Tuy nhiên, các cuộc đàm phán đã bị đình trệ trong vài năm qua do nhiều khúc mắc liên quan đến cuộc khủng hoảng người tị nạn ở Châu Âu. Quan hệ hai bên trở nên tồi tệ hơn sau cuộc đảo chính bất thành ở Thổ Nhĩ Kỳ vào tháng 7-2016, động thái buộc Ankara áp đặt tình trạng khẩn cấp cho đến nay. Brussels thường xuyên chỉ trích Ankara về những gì mà họ gọi là đàn áp các nhà bất đồng chính kiến, gia tăng chủ nghĩa độc tài và vi phạm luật pháp.

Trong những năm qua, Ankara đã nỗ lực rất nhiều để được chính thức vào ngôi nhà chung EU. Vì vậy, nếu EU dừng các cuộc đàm phán thành viên của Thổ Nhĩ Kỳ, đây rõ ràng là viễn cảnh có thể khiến Ankara phải tốn kém rất nhiều về mặt kinh tế. Bởi lẽ, kịch bản này sẽ tạo ra những nghi ngờ về tính dân chủ ở nước này. Không chỉ các nhà đầu tư từ EU mà còn từ khắp nơi trên thế giới sẽ hoảng sợ khi không được đảm bảo an ninh pháp lý ở Thổ Nhĩ Kỳ.

Thực tế cho thấy, mối liên kết của Thổ Nhĩ Kỳ với EU được nhìn nhận như là cam kết của nó đối với nền dân chủ, điều này đã giúp Ankara dễ dàng thu hút đầu tư trực tiếp nước ngoài cho đến nay. Với dân số tăng nhanh, tỷ lệ tiết kiệm thấp và thâm hụt tài khoản vãng lai khổng lồ, Thổ Nhĩ Kỳ rất cần các khoản đầu tư nước ngoài để tăng trưởng.

THANH VĂN