Tỉnh Idlib, vùng lãnh thổ hiện do phe nổi dậy đang chiếm giữ, trở thành chiến địa nguy hiểm mới ở Syria khi quân đội chính phủ Tổng thống Bashar al-Assad khẳng định quyết tâm giải phóng khu vực này bất chấp những đe dọa từ Mỹ.

Các phiến quân vẫn đang nắm quyền kiểm soát ở tỉnh Idlib, Syria. Ảnh: AFP

Trong tuyên bố mới nhất đưa ra hôm 4-9, Tổng thống Mỹ Donald Trump cảnh báo chính quyền Tổng thống Syria Bashar al-Assad không mở các cuộc tấn công tỉnh Idlib - thành trì cuối cùng của phe nổi dậy - dưới sự giúp đỡ của Nga và Iran. Ông chủ Nhà Trắng nói rằng, cuộc tấn công ở đây có thể gây ra “thảm kịch nhân đạo”.

“Tổng thống Assad của Syria không nên liều lĩnh tấn công tỉnh Idlib. Nga và Iran sẽ phạm một sai lầm nhân đạo nghiêm trọng khi ủng hộ chiến dịch này”, ông Trump viết trên Twitter.

“Chỉ còn chờ lệnh chỉ huy”

Lời cảnh báo được đưa ra sau khi Ngoại trưởng Iran Mohammad Javed Zarif có cuộc gặp Tổng thống Assad trong chuyến thăm bất ngờ đến Damascus, động thái làm dấy lên những đồn đoán về một cuộc tấn công quy mô lớn ở Idlib.

Thực tế, theo dự kiến, Tổng thống Iran Hassan Rouhani, Tổng thống Nga Vladimir Putin và người đồng cấp Thổ Nhĩ Kỳ Recep Tayyip Erdogan sẽ nhóm họp ở Tehran vào ngày 7-9 tới nhằm thảo luận về chiến dịch quân sự sắp tới tại tỉnh Idlib. Theo giới quan sát, chuyến thăm Syria của Ngoại trưởng Iran được cho là nhằm chuẩn bị nội dung cho cuộc gặp thượng đỉnh ba bên này, do tính chất nhạy cảm của vấn đề Idlib. Syria lạc quan vào khả năng giải phóng Idlib. Theo nguồn tin của AFP, hiện các lực lượng của quân đội Syria đang được triển khai xung quanh tỉnh Idlib, để chuẩn bị cho một cuộc tấn công quy mô lớn nhằm giải phóng tỉnh này. Một nghị sĩ cho biết, quân đội chính phủ đang tiến hành những công tác chuẩn bị cuối cùng, triển khai tiếp viện và thiết bị quân sự từ Damascus, Aleppo và Hama đến vùng Idlib. “Để bắt đầu chiến dịch, chỉ còn chờ lệnh chỉ huy”, nghị sĩ này nêu rõ.

Tuy nhiên, LHQ và các nhóm viện trợ cảnh báo, một cuộc tấn công đầy đủ vào Idlib có thể châm ngòi cho một thảm họa nhân đạo trên quy mô chưa được nhìn thấy trong cuộc xung đột 7 năm của Syria. Nhưng Nga và Iran đã nhấn mạnh, các nhóm cực đoan ở Idlib phải bị đánh bại. Trong một tuyên bố, Ngoại trưởng Nga Sergei Lavrov khẳng định, chính phủ Syria có toàn quyền để truy quét những kẻ khủng bố ra khỏi tỉnh Idlib, đồng thời cho biết các cuộc đàm phán để thiết lập các hành lang nhân đạo ở khu vực này đang diễn ra.

Cái cớ của Mỹ?

Tuyên bố mới nhất của ông Trump chỉ là một trong những cảnh báo gay gắt của Mỹ đối với Syria về vấn đề Idlib.

Washington từng đe dọa mở các cuộc tấn công nhằm vào Syria nếu chính phủ nước này mở chiến dịch chống phiến quân ở tỉnh Idlib. Chính phủ Tổng thống Trump cũng cáo buộc chính phủ của Tổng thống Assad chuẩn bị cho một cuộc tấn công vũ khí hóa học (VKHH), một động thái được xem chỉ là cái cớ để Washington có thể mở các vụ tấn công ở Syria.

Hồi tháng 4, Anh, Pháp và Mỹ cùng nhau mở các cuộc tấn công hạn chế vào Syria với tuyên bố đáp trả một cuộc tấn công VKHH của chính phủ Tổng thống Assad. Đằng sau hậu trường, các nhà ngoại giao Mỹ tích cực cảnh báo Nga, quốc gia vốn từng bị cáo buộc làm ngơ trước việc sử dụng VKHH của chính phủ Syria. Tuy nhiên, Moscow nhấn mạnh, những cáo buộc của Washing phi thực tế. Theo tuyên bố của Nga, chính quyền Syria không có khả năng sử dụng vũ khí hóa học do kho vũ khí hóa học của nước này đã bị phá hủy hoàn toàn. Iran cũng khẳng định, Mỹ, Anh và Pháp biết rõ quân đội Syria không thể tiến hành bất kỳ cuộc tấn công bằng VKHH nào vì đơn giản họ không sở hữu VKHH.

Và nhiều chuyên gia chỉ ra rằng, các tuyên bố của Mỹ cáo buộc chính phủ của Tổng thống Assad chuẩn bị một cuộc tấn công VKHH chỉ là cái cớ để Washington có thể mở các vụ tấn công ở Syria, tiếp tục tham chiến mạnh mẽ ở quốc gia Trung Đông này.

KHẢ ANH