(Cadn.com.vn) - Ngày 13-4, các chuyên gia quốc tế và trong nước về nuôi con bằng sữa mẹ, chăm sóc sơ sinh và vận hành sữa mẹ đã hội tụ về Đà Nẵng để tìm hiểu về Ngân hàng sữa mẹ (NHSM) đầu tiên của Việt Nam đặt tại Bệnh viện Phụ sản – Nhi. Với sự chỉ đạo, hỗ trợ của Vụ Sức khỏe Bà mẹ - Trẻ em (Bộ Y tế), Sở Y tế TP Đà Nẵng và 2 tổ chức phi chính phủ quốc tế PATH, FHI 360 (thông qua dự án Alive & Thrive), NHSM này sẽ cung cấp sữa mẹ để hỗ trợ chăm sóc điều trị cho 3.000 đến 4.000 trẻ nhỏ mỗi năm.

Với hệ thống thanh trùng, bảo quản vô cùng hiện đại của NHSM tại BV Phụ sản – Nhi Đà Nẵng, nguồn sữa mẹ hiến tặng luôn được đảm bảo tốt.

 46 bà mẹ hiến tặng 60 lít sữa

Theo Ts.Bs Trần Đình Vinh – Giám đốc Bệnh viện Phụ sản - Nhi, khi NHSM chưa có mặt tại bệnh viện, việc thiếu sữa cho những em bé mồ côi, sinh non và mang bệnh là nỗi lo lắng của cả Khoa Nhi sơ sinh. Trẻ trong 6 tháng đầu không bú sữa mẹ có nguy cơ tử vong gấp 14 lần so với những trẻ được bú sữa mẹ. Đó là chưa kể những trẻ mang các bệnh về đường ruột, nhiễm trùng... thiếu sữa mẹ thì càng khó điều trị hơn. Khi NHSM mở cửa đón những dòng sữa ngọt lành đầu tiên ngay tại bệnh viện, nỗi băn khoăn, trăn trở, lo lắng ấy của cả khoa như được lắng xuống. Mỗi ngày, hàng chục bệnh nhi không phải uống sữa bột để chiến đấu trước lằn ranh còn, mất. Chỉ sau 2 tháng đưa vào hoạt động, NHSM đã đón nhận 46 người mẹ tham gia hiến tặng sữa sau khi đạt sàng lọc khắt khe về vệ sinh và an toàn.

136 trẻ có nguy cơ đã được nhận 60 lít sữa hiến tặng từ NHSM. Điều đặc biệt, những giọt sữa đầu tiên ở ngân hàng là của những y, bác sĩ đang công tác tại bệnh viện, tiếp đến là của những bà mẹ đang sinh con tại BV Phụ sản – Nhi. “Những y, bác sĩ là người ý thức tuyệt đối với việc hiến sữa, vì vậy họ xung phong thực hiện đầu tiên, cũng là để làm gương vận động những bà mẹ khác”, Bs Vinh nói.

 Bs Lê Phương Diệu Thảo (28 tuổi, Khoa Nhi sơ sinh, có con đầu lòng gần 9 tháng tuổi) là một trong những người đâu tiên tham gia hiến tặng sữa cho ngân hàng. Mỗi ngày, chị đều đặn hai lần lên ngân hàng vắt sữa để chia sẻ với những em bé khác. Mỗi lần chị hiến cho ngân hàng 200ml. “Khi nhìn thấy những giọt sữa của mình được mang đi nuôi dưỡng các cháu bé có hoàn cảnh đặc biệt, bản thân tôi rất vui và trào dâng cảm giác khó tả, các bé như con của mình vậy”, Bs Thảo tâm sự. 

Nhờ ngân hàng, nhiều trẻ nằm tại bệnh viện đã được hỗ trợ sữa mẹ đầy đủ. Có bé dùng sữa của ngân hàng 100% từ lúc chào đời, có bé được hỗ trợ một phần những khi mẹ tắc sữa. Bác sĩ Hoàng Thị Thanh Tâm - Trưởng Khoa Nhi sơ sinh cho rằng, mỗi năm bệnh viện tiếp nhận chăm sóc và điều trị cho hàng chục trẻ sơ sinh bị bỏ rơi. Trong đó, những em bé sinh non rất khó nuôi dưỡng bằng nguồn dinh dưỡng nào khác ngoài sữa mẹ. Bs Tâm chia sẻ: “Ngày trước không có sữa mẹ, chúng tôi buộc phải cho các cháu ăn sữa công thức hoặc sữa xin từ những sản phụ khác, nhưng thực tình nguồn sữa này không đảm bảo dinh dưỡng cho các cháu, dễ gặp nguy cơ nhiễm trùng và các mầm bệnh đường ruột. Nay có NHSM, chúng tôi an tâm hơn bởi sữa đã được xử lý kỹ và đảm bảo dưỡng chất”.

NHSM giúp mang lại nguồn dinh dưỡng sống còn cho nhóm trẻ có nguy cơ cao mà không được tiếp cận sữa mẹ đẻ.

Chấp nhận vất vả vì trẻ không may mắn

NHSM đặt tại BV Phụ sản – Nhi Đà Nẵng với các phòng vắt sữa, phòng thanh trùng, tủ vô trùng... được bố trí khoa học, hiện đại và hoàn toàn đảm bảo vệ sinh. Tại đây, những bà mẹ trẻ sau khi được tư vấn kích sữa để nuôi con hoàn toàn bằng sữa mẹ sẽ được khuyến khích tự nguyện góp sữa cho ngân hàng. Và để được hiến sữa, họ phải tuân thủ những nguyên tắc nghiêm ngặt trong việc khám sàng lọc bệnh lý, kỹ năng vệ sinh đầu vú mẹ, vệ sinh bình sữa, máy hút sữa... Lượng sữa ngân hàng nhận được cũng trải qua các quy trình sàng lọc, xét nghiệm trước và sau thanh trùng, các quy trình trữ đông (-24 độ) và rã đông tự nhiên, điều kiện bảo quản theo tiêu chuẩn quốc tế cho đến khi trẻ được thụ hưởng. NHSM cũng đặt ra những điều kiện khá khắt khe khi cho sữa, trước là ưu tiên những trẻ có nguy cơ cao như nhẹ cân, thiếu tháng, bệnh lý hoặc mồ côi mẹ; sau đó, những bà mẹ tới xin sữa phải trình bày lý do thật đặc biệt ngân hàng mới cân nhắc cho hay không.

Bà Ngô Thị Kim Yến - Giám đốc Sở Y tế TP Đà Nẵng cho biết: “Để có được sữa mẹ hiến tặng, đội ngũ y, bác sĩ và người hiến tặng phải làm việc vất vả qua nhiều công đoạn từ tổ chức vận động, sàng lọc sức khỏe, vắt và trữ sữa, thanh trùng, xét nghiệm, lưu trữ và phân phối. NHSM không phải đơn thuần chỉ là nơi cho và nhận sữa mẹ để cứu giúp những đứa trẻ non yếu mà con mang sứ mệnh thúc đẩy toàn xã hội nhận thức về tầm quan trọng và đẩy mạnh việc nuôi con bằng sữa mẹ. Tỷ lệ nuôi con bằng sữa mẹ ở Đà Nẵng cũng như ở Việt Nam cần phải liên tục được nâng cao để xứng với tầm quan trọng của sữa mẹ”.

Ông Nguyễn Đức Vinh - Vụ Trưởng Vụ Sức khỏe Bà mẹ và Trẻ em (Bộ Y tế) đánh giá: Việc thiết lập và vận hành NHSM thí điểm đầu tiên của Việt Nam tại Đà Nẵng đã mang lại cơ hội tuyệt vời cho việc cứu sống các trẻ em có nguy cơ tử vong cao của thành phố. Chúng tôi hy vọng những bài học kinh nghiệm từ ngân hàng thí điểm sẽ được áp dụng cho các tỉnh, thành phố khác ở Việt Nam. Thành công này cũng cho thấy Bệnh viện Phụ sản – Nhi Đà Nẵng luôn sẵn sàng đón nhận và triển khai có hiệu quả các sáng kiến toàn cầu trong chăm sóc sức khỏe bà mẹ, trẻ em.

NHSM giúp mang lại nguồn dinh dưỡng sống còn cho nhóm trẻ có nguy cơ cao mà không được tiếp cận sữa mẹ đẻ. Song, mô hình này vẫn chưa phổ biến ở Đông Nam Á. NHSM đầu tiên của Việt Nam cho thấy tính khả thi trong việc thiết lập một cơ sở đạt chuẩn quốc tế của khu vực. Đây sẽ là cơ hội để xem xét nhân rộng NHSM ở các tỉnh, thành phố khác tại Việt Nam cũng như Đông Nam Á. Bà Mona Byrkit, Giám đốc vùng Mê Kông của   Tổ chức PATH nói: “Thật đáng mừng khi 136 trẻ được hưởng lợi từ NHSM trong vòng 2 tháng và chứng kiến việc nuôi con bằng sữa mẹ đang là một phần thực hành quan trọng trong chăm sóc tại bệnh viện. Chúng tôi sẽ tiếp tục hỗ trợ NHSM và mong được thấy những cải thiện trong dinh dưỡng trẻ nhỏ ở Việt Nam”.

Lê Hùng