(Cadn.com.vn) - Cuối tuần này (ngày 7-8), Thái Lan sẽ tiến hành cuộc trưng cầu dân ý về dự thảo hiến pháp mới, động thái được cho là nhằm tạo hơi thở cho một tiến trình dân chủ đang trì trệ. Theo kết quả thăm dò dư luận mà Đại học Bangkok vừa công bố, gần 90% số người được hỏi nói sẽ đi bỏ phiếu vào ngày 7-8 tới, và có đến gần một nửa số người nói sẽ chấp nhận văn kiện này. Con số này cho thấy, khả năng cử tri Thái Lan thông qua bản hiến pháp mới – bản hiến pháp thứ 20 kể từ năm 1932 – là khá cao.
Tuy nhiên, nhiều chuyên gia cho rằng, kết quả thăm dò không phản ánh đúng thực tế. Bởi theo họ, khả năng dự thảo hiến pháp bị bác bỏ là cao hơn do có đến gần 1/2 dân số Thái Lan (khoảng 30 triệu người) sống ở vùng đông bắc - nơi hầu hết chịu ảnh hưởng của lực lượng Áo đỏ - vốn ủng hộ cựu Thủ tướng Thaksin Shinawatra (bị quân đội lật đổ năm 2006) và cưụ Thủ tướng Yingluck (bị lật đổ năm 2014).
Đặc biệt hiện nay trong lực lượng bảo hoàng và phe Áo vàng cũng có sự phân hóa rõ rệt về bản hiến pháp này. Mới đây, Chủ tịch đảng Dân chủ, cựu Thủ tướng Abhisit Veijjajiva tuyên bố phản đối dự thảo hiến pháp. Theo ông Abhisit, đảng Dân chủ không thể chấp nhận dự thảo hiến pháp mới vì nhiều lý do, trong đó quan trọng nhất là việc người dân sẽ được hưởng ít quyền công dân hơn so với các bản hiến pháp trước đây.
Được công bố hồi tháng 3, bản hiến pháp sửa đổi được chính phủ quân sự - vốn lên nắm quyền sau cuộc đảo chính năm 2014 - “chào mời” như là một sắc lệnh chống tham nhũng. Từ “tham nhũng” được đề cập khoảng 46 lần trong dự thảo điều lệ, với những cam kết mạnh mẽ “ngăn chặn và diệt trừ tham nhũng”. Tuy nhiên, nhiều người lo ngại, nó là sợi dây thòng lọng giúp chính quyền củng cố quyền lực. Hiến pháp mới sẽ cho phép quân đội có cơ hội ủng hộ ứng viên riêng của họ cho chức thủ tướng; tham gia Quốc hội và giải tán Quốc hội.
Tuy nhiên, vấn đề đặt ra là lãnh đạo chính quyền quân sự, thủ tướng Prayuth Chan-ocha đã cam kết sẽ tổ chức tổng tuyển cử vào năm tới - nhưng với điều kiện bản hiến pháp mới này phải được thông qua. Theo chính quyền, nếu dự thảo hiến pháp không được thông qua trong cuộc trưng cầu dân ý sắp tới, tình hình chính trị sẽ bất ổn hơn.
Thanh Văn
