Hội nghị Thượng đỉnh  Nhóm 7 nền công nghiệp phát triển nhất thế giới (G7) (gồm Anh, Canada, Đức, Italia, Mỹ, Nhật Bản và Pháp) đã bế mạc tại Charlevoix (Canada) trở thành một thất bại nữa của các nền kinh tế hàng đầu thế giới sau khi Tổng thống Mỹ Donald Trump bất ngờ tuyên bố không tán thành tuyên bố chung của hội nghị.

Lãnh đạo các nước G7 nhóm họp ở Canada. Ảnh: AP

Trong dòng trạng thái đăng tải trên Twitter, Tổng thống Mỹ bất ngờ cho biết, ông đã yêu cầu các đại diện của Mỹ không tán thành tuyên bố chung của Hội nghị G7, dù chỉ trước đó vài giờ ông khẳng định sẽ ký thông qua văn kiện này. Lý do mà người đứng đầu nước Mỹ đưa ra là “không hài lòng” với “tuyên bố sai trái” của Thủ tướng nước chủ nhà Justin Trudeau trong cuộc họp báo sau hội nghị.

Ông Trudeau thừa nhận, giữa các nước trong nhóm và Mỹ vẫn tồn tại nhiều bất đồng. Ông Trudeau gọi “thuế của Mỹ như một sự xúc phạm”, đồng thời xác nhận việc Canada sẽ có các biện pháp đáp trả tương ứng việc Mỹ áp thuế đối với sản phẩm nhôm và thép nhập khẩu của Canada từ ngày 1-7 tới. “Tôi đã nói với Tổng thống Mỹ rằng chúng tôi sẽ có các biện pháp đáp trả tương ứng vào ngày 1-7 tới và ông ấy cho rằng đây là một sai lầm. Chắc chắn đây không phải là điều mà chúng tôi muốn làm, song  chính quyền Mỹ đã lựa chọn việc áp đặt các mức thuế quan bất hợp pháp và không thể chấp nhận đối với những công nhân ngành thép Canada và đối với nền kinh tế Canada. Tôi không muốn làm tổn thương những người công nhân Mỹ, song trách nhiệm của tôi là bảo vệ những người công nhân Canada, bảo vệ lợi ích của Canada. Vì điều này tôi sẽ hành động mà không hề nao núng”, Thủ tướng Trudeau nhấn mạnh.

Sau khi rời khỏi Hội nghị thượng đỉnh G7 để lên đường tới Singapore, Tổng thống Trump đã viết trên mạng xã hội Twitter rằng phát biểu của ông Trudeau tại cuộc họp báo là “rất kém cỏi và không thành thật”. Tổng thống Trump nêu rõ: “Thủ tướng Canada Justin Trudeau đã rất ôn hòa và hòa nhã tại hội nghị G7 chỉ để phát biểu tại cuộc họp báo sau khi tôi rời khỏi đó rằng, thuế của Mỹ như một sự xúc phạm và ông ta sẽ không bị chi phối. Rất kém cỏi và không thành thật. Mức thuế của chúng tôi là đòn đáp trả mức thuế 270%  mà ông ta áp vào mặt hàng bơ sữa”.

Phản hồi những bình luận từ ông chủ Nhà Trắng, văn phòng Thủ tướng Canada cho hay ông Trudeau “không nói bất kỳ điều gì khác với những thứ từng nói trước đây, cả công khai lẫn trong các cuộc đối thoại riêng với Tổng thống Mỹ”.

Không hài lòng

Đây là năm thứ hai liên tiếp các nhà lãnh đạo G7 không thể thống nhất với nhau trong việc ra tuyên bố chung, phản ánh rõ sự chia rẽ ngày một sâu sắc giữa Mỹ và các đồng minh phương Tây. Theo giới phân tích kết quả này đã phản ứng đúng tình hình thực tế đang diễn ra trong mối quan hệ hiện nay giữa Mỹ với các nước còn lại trong G7. Ngay cả đối với tuyên bố chung được công bố trước đó cũng bị coi là một “nỗ lực nhằm che đậy sự bất đồng giữa các thành viên”. Thậm chí, phát biểu của các nhà lãnh đạo G7 sau khi đạt được tuyên bố chung cũng thể hiện sự không hài lòng. Trong khi Thủ tướng Đức Angela Merkel cho biết, dù có những nguyên tắc chung nhưng “những khó khăn không ngờ tới vẫn nằm ở các chi tiết”, thì Tổng thống Pháp Emmanuel Macron thừa nhận một bản tuyên bố chung không thể bao gồm tất cả mọi vấn đề và các nước G7 sẽ tiếp tục làm việc với nhau “trong những tuần, những tháng tới”.

“Sự lảm nhảm sáng tạo”

Trong khi đó, Tổng thống Nga Vladimir Putin đã bác bỏ chỉ trích của các nước G7, gọi đây là “sự lảm nhảm sáng tạo”, đồng thời nhấn mạnh rằng đã tới lúc nối lại hợp tác. 

Trả lời báo giới tại Trung Quốc, khi được đề nghị bình luận về tuyên bố chung của G7, ông Putin nói: “Tôi cho rằng cần phải ngừng việc lảm nhảm sáng tạo này và chuyển sang những vấn đề cụ thể liên quan đến hợp tác thực sự”. Theo ông Putin, các nước thành viên G7 đã một lần nữa thất bại trong việc cung cấp bất kỳ bằng chứng nào chứng minh Nga đứng sau vụ đầu độc cựu điệp viên Sergei Skripal và con gái tại Anh hồi tháng 3 vừa qua. 

Hôm 9-6, lãnh đạo các nước thuộc G7 đã yêu cầu Nga chấm dứt cái gọi là âm mưu phá hoại nền dân chủ khi các nước này xem xét việc tái kết nạp Moscow vào nhóm. Tuyên bố chung đưa ra sau Hội nghị G7 có nêu: “Chúng tôi kêu gọi Nga chấm dứt thái độ gây bất ổn định, phá hoại các chế độ dân chủ và ủng hộ đối với chính quyền Syria. Chúng tôi lên án vụ tấn công sử dụng chất độc thần kinh quân sự tại Salisbury, Anh. Chúng tôi chia sẻ và nhất trí với đánh giá của Anh rằng khả năng cao Nga phải chịu trách nhiệm cho vụ tấn công và không có lời giải thích thay thế hợp lý”.

AN BÌNH