Lợi đủ đường
Sau thành công của hội nghị thượng đỉnh Mỹ - Triều, Trung Quốc rõ ràng đã thấy các đề xuất của mình được đưa ra bàn bạc và vai trò của họ cũng được Tổng thống Donald Trump nhấn mạnh.
Trong tuyên bố mới nhất của mình, Trung Quốc ủng hộ tuyên bố của Tổng thống Trump rằng, Washington sẽ ngưng tập trận trên bán đảo Triều Tiên, đồng thời nhấn mạnh điều này cho thấy đề xuất “đóng băng kép” của Bắc Kinh là thiết thực. Trung Quốc đề xuất cái gọi là “đóng băng kép”, theo đó, Triều Tiên ngừng các vụ thử tên lửa và hạt nhân, đổi lại Hàn - Mỹ cũng không tiến hành thêm các cuộc tập trận quân sự, để hai bên có thể ngồi vào bàn đàm phán.
Vào tháng 4, Bình Nhưỡng đã thông báo ngừng thử hạt nhân và tên lửa, thậm chí phá hủy các đường hầm tại địa điểm thử nghiệm hạt nhân Punggye-ri trước các phóng viên quốc tế. Và việc ông Trump bất ngờ tuyên bố - dường như không hề có sự bàn bạc với Hàn Quốc - Washington sẽ ngừng các cuộc tập trận với Seoul, nói rằng, các cuộc diễn tập như thế này là “không phù hợp” và “khiêu khích”. Với những điều này, rõ ràng, đề xuất “đóng băng kép” về cơ bản có hiệu lực.
Ngoài ra, Trung Quốc từ lâu cũng đã đề xuất đàm phán “con đường song song”, theo đó tiến bộ về phi hạt nhân hóa xảy ra cùng với các cuộc đàm phán riêng về bình thường hóa quan hệ Mỹ-Triều và củng cố một hiệp ước hòa bình chính thức trên bán đảo Triều Tiên. Điều đó cũng nằm trong các công trình ngoại giao hiện nay, với tuyên bố chung được đưa ra sau hội nghị thượng đỉnh Trump - Kim ghi nhận các cam kết trong “quan hệ Mỹ - Triều mới”, xây dựng “một chế độ hòa bình lâu dài và ổn định trên bán đảo Triều Tiên” và “hoàn toàn phi hạt nhân hóa bán đảo Triều Tiên” ở các điểm riêng biệt. Theo đó, Bắc Kinh nhấn mạnh, hiện nay cả hai đề xuất “đóng băng kép” và “con đường song song” đều đang trong quá trình diễn ra.
Nhìn chung, Trung Quốc có rất nhiều điều để hài lòng. Hội nghị thượng đỉnh Mỹ - Triều giúp giảm căng thẳng đáng lo ngại trên bán đảo Triều Tiên, khu vực giáp biên giới với Bắc Kinh. Và Bắc Kinh có mọi lý do để mong đợi họ sẽ được tham dự các cuộc đàm phán quan trọng hơn về thỏa thuận hòa bình trong tương lai.
Không có gì ngạc nhiên khi tuyên bố từ Bộ Ngoại giao Trung Quốc về hội nghị thượng đỉnh bắt đầu bằng việc ghi nhận “những kết quả tích cực”. Tuyên bố cũng ca ngợi “quyết định chính trị” của cả hai nhà lãnh đạo Mỹ - Triều và bày tỏ “sự chào đón và ủng hộ” của Bắc Kinh. Tuyên bố cũng lưu ý, Trung Quốc là một nước láng giềng và là một “diễn viên” quan trọng về các vấn đề của Hàn Quốc, và cam kết sẽ tiếp tục những nỗ lực để “phi hạt nhân hóa hoàn toàn cũng như tạo ra một cơ chế hòa bình trên bán đảo Triều Tiên”.
Câu hỏi lớn bây giờ là chính xác vai trò của Trung Quốc trong tương lai sẽ như thế nào - một câu hỏi mà Bắc Kinh vẫn lẩn tránh trả lời chi tiết nhiều lần.
THANH VĂN