(Cadn.com.vn) - Trong khi miền Đông Ukraine đang tạm lắng do cam kết ngừng bắn mới giữa phe nổi dậy và phe chính phủ, trung tâm thủ đô Kiev lại trở thành mặt trận mới với đầy các thi thể trong các vụ đụng độ đẫm máu.

Tại cuộc biểu tình chống lại kế hoạch cung cấp quyền tự chủ hơn cho các khu vực ly khai ở phía đông trong tuần qua, 3 thành viên lực lượng bảo vệ quốc gia thiệt mạng và hơn 140 người khác bị thương khi một quả lựu đạn phát nổ. Vụ tấn công làm dấy lên cuộc tranh luận về những gì một số người cho là ảnh hưởng của phe cực hữu và lực lượng dân quân tình nguyện đang chiến đấu ở miền đông. Tổng thống Petro Poroshenko lên án vụ tấn công là “hành động chống người Ukraine”. Tổng thống Nga Vladimir Putin cũng đã có bài phát biểu lên án vụ tấn công, vốn được cho là đang làm dấy lên những lo ngại về sự gia tăng các loại vũ khí từ Afghanistan vào Ukraine.

Người biểu tình đụng độ lực lượng an ninh chính phủ tại thủ đô Kiev. Ảnh: Reuters

ĐÂU LÀ MẶT TRẬN MỚI?

Đây là vụ tấn công chết chóc đầu tiên liên quan đến chính trị ở thủ đô kể từ cuộc cách mạng ủng hộ Châu Âu hồi tháng 2-1014, trong đó hơn 100 người thiệt mạng.

Nhà chức trách cáo buộc Ihor Humenyuk, tay súng chiến đấu trong tiểu đoàn tình nguyện viên Sich, gây ra vụ nổ. Sich do Bộ Nội vụ kiểm soát, nhưng vẫn duy trì mối quan hệ mạnh mẽ với đảng Tự do cực hữu, một trong những nhà tổ chức chính của cuộc biểu tình. Các nhà hoạt động của đảng Tự do - kể cả lãnh đạo Oleh Tyahnybok - là trung tâm của các vụ đụng độ với cảnh sát. Thủ tướng Arseniy Yatsenyuk cho biết, họ còn “tồi tệ” hơn quân nổi dậy ở phía đông, vì họ “cố gắng mở một mặt trận mới” trong nước “dưới vỏ bọc của lòng yêu nước”.

Cho đến nay, 16 người bị bắt vì bị nghi ngờ tham gia vào vụ tấn công, trong đó có Humenyuk, trong khi ông Tyahnybok đang bị thẩm vấn. Humenyuk phủ nhận đã gây ra vụ việc trong khi các thành viên của đảng Tự do bác bỏ trách nhiệm liên quan, và cáo buộc chính phủ dàn dựng một cuộc săn lùng chống lại họ.

KIỂM SOÁT CỦA LỰC LƯỢNG DÂN QUÂN

Vụ nổ xảy ra vài tuần sau sự cố vũ trang liên quan đến lực lượng dân quân tình nguyện viên có quan hệ với phe cực hữu - một vụ đấu súng giữa các thành viên của tiểu đoàn và cảnh sát địa phương ở phía tây Ukraine. Cả hai sự cố chỉ ra mối liên kết giữa các nhóm chính trị cực đoan, và những người có quyền tiếp cận vũ khí.

Hiện có rất nhiều nhóm tình nguyện viên cung cấp các hỗ trợ cần thiết cho các hoạt động ở phía đông. Trong số này, khoảng 11 nhóm có quan hệ với các đảng, tổ chức chính trị, trong đó có ít nhất 7 nhóm có liên quan đến cực hữu. Mặc dù các lực lượng dân quân nằm trong cơ cấu chính phủ, song rất ít trong số đó thực sự nằm dưới sự kiểm soát của chính phủ Kiev. Những người đứng đầu các tiểu đoàn ủng hộ Kiev, chẳng hạn như Sich, nói rằng, họ không hành động vì chính trị, hoặc không có ý định sử dụng vũ lực.

Tuy nhiên, bối cảnh chính trị có thể thay đổi khi tình hình đang xấu đi. Nền kinh tế đang suy giảm, những cải cách đau đớn như tăng thuế sẽ được áp dụng vào mùa thu này, tăng quyền hạn cho các khu vực ly khai, càng làm cho tình hình rối ren hơn. Khả năng xảy ra cuộc khởi nghĩa vũ trang là rất ít, nhưng, ngay cả khi các tiểu đoàn không đấu tranh chính trị, các tay súng hoàn toàn có thể tổ chức các cuộc tấn công đơn lẻ. Một số tay súng cho biết, không ngần ngại lên kế hoạch các vụ tấn công khủng bố tại thủ đô Kiev.

An Bình

(Theo BBC)