Tấm lòng của vị giáo sư người Nhật
(Cadn.com.vn) - Không riêng tôi, hầu hết những ai tham dự buổi lễ tiếp nhận Quỹ học bổng do GS.TS Yoshiaki Takahashi (ĐH Chuo - Nhật Bản) dành tặng cho sinh viên (SV) Trường ĐH Kinh tế (ĐH Đà Nẵng) sáng 16-2 đều lặng đi khi nghe người thầy đáng kính này bày tỏ tâm tư, nguyện vọng của mình. Đằng sau tấm lòng đáng trân quý ấy là bài học sâu sắc, giàu ý nghĩa nhân văn về cách tri ân, trách nhiệm của mỗi công dân đối với xã hội, đối với cuộc đời mà không phải dễ ai cũng làm được.
![]() |
Lãnh đạo ĐH Đà Nẵng và Trường ĐH Kinh tế tặng hoa cho GS.TS Yoshiaki Takahashi. |
GS.TS Yoshiaki Takahashi sinh năm 1942 tại thị trấn Wakkanai thuộc miền Bắc đất nước Nhật Bản, trong một gia đình có 5 anh em, cha mất khi ông lên 8 tuổi. Một mình mẹ làm lụng vất vả để nuôi nấng 5 anh chị em ông ăn học nên người. Khi còn sống, bố ông làm nghề bán thuốc. Hằng ngày, ông cùng mẹ và các anh chị dậy từ 4 giờ sáng để phụ giúp bố mở cửa hàng thuốc. Ở miền Bắc Nhật Bản, thời tiết rất lạnh, tuyết rơi rất dày. Vì thế, công việc của ông khi thức dậy là giúp bố mẹ dọn tuyết trên mái nhà xuống để cho xe xúc tuyết đến dọn, lấy đường đi cho mọi người.
Năm 18 tuổi, ông rời quê lên Tokyo học ĐH. Để có tiền trang trải cho sinh hoạt học tập, ông làm gia sư 5 buổi/tuần với mức lương được trả là 13 ngàn yen/tháng. Năm 22 tuổi, ông học tiếp lên thạc sĩ. Cũng bắt đầu từ đó, ông được nhận học bổng 500 USD/tháng. Trong suốt thời gian giảng dạy và nghiên cứu của mình, ông đã đi 47 quốc gia, thường được nhận sự hỗ trợ kinh phí để nghiên cứu từ Nhật Bản cũng như các tổ chức khác... Khi đã thành danh và trở thành một chuyên gia hàng đầu về ngành nhân sự và quản lý doanh nghiệp, GS.TS Yoshiaki Takahashi vẫn sống với một cuộc đời thanh bạch và giản dị.
Qua PGS.TS Nguyễn Mạnh Toàn- Hiệu trưởng trường ĐH Kinh tế, được biết ông là một trong những người đặt móng đầu tiên cho quan hệ hợp tác, trao đổi học thuật giữa ĐH Đà Nẵng và Trường ĐH Chuo (năm 2000). Cũng kể từ đó trở đi, mỗi năm ông lại sang Việt Nam để làm giảng viên tình nguyện từ 1-2 tháng. Đến năm 2013, khi về hưu, ông đã nhận lời mời của ĐH Đà Nẵng về giảng dạy tại Trường ĐH Kinh tế. Từ đó đến nay, vị GS đáng kính này đã để lại nhiều dấu ấn tại Khoa Thương mại, Khoa Quản trị kinh doanh không chỉ bằng những kiến thức sâu rộng, những kinh nghiệm quý báu từ hoạt động giảng dạy, nghiên cứu của mình, mà còn bởi ở tình yêu, sự tâm huyết, nhiệt tình với thế hệ trẻ. Ông lý giải việc nhận lời mời sang giảng dạy tình nguyện tại Trường ĐH Kinh tế thuộc ĐH Đà Nẵng sau khi về hưu chứ không phải là nơi đâu khác trên đất nước Việt Nam là bởi Đà Nẵng gần giống quê hương ông. Mỗi khi ra biển hay đi qua dòng sông Hàn nên thơ, ông lại nhớ đến quê hương của ông.
Từ tình yêu đối với mảnh đất và SV Đà Nẵng, tháng 12-2014, GS.TS Takahashi đã trao tặng 7.000 cuốn sách mà ông đã chắt chiu dành dụm mua được từ lúc trẻ cho Trung tâm Học liệu ĐH Đà Nẵng. Số sách này sau đó đã được trao về cho Thư viện ĐH Kinh tế. Những ai đã từng làm việc và gắn bó với GS.TS Yoshiaki Takahashi đều biết ông vô cùng yêu quý sách. Ông từng chia sẻ về tình yêu sách của mình: “3 năm đầu bậc ĐH, tôi hay đọc sách nhưng không có tiền mua sách. Thế nên, 2/3 số tiền kiếm được từ việc làm gia sư tôi dành cho việc mua sách. Với tôi, sách quý giá sau tính mạng. Nhờ có sách mà tôi mới trở thành nhà nghiên cứu như ngày hôm nay. Nhật Bản có câu thành ngữ “Cho con mèo tiền”. Câu này có nghĩa là cho con mèo tiền nó sẽ không vui bằng việc cho nó cá. Như vậy, sách để gần người muốn đọc nó thì mới có giá trị”.
![]() |
GS.TS Yoshiaki Takahashi trao học bổng đợt đầu tiên cho 5 SV Việt Nam nghèo vượt khó vươn lên trong học tập. |
Thành công và thành danh từ trong gian khó nên ông rất thấu hiểu những nỗi niềm của SV có hoàn cảnh khó khăn, có tinh thần cầu thị trong học tập. Thế nên, trong khoảng thời gian tham gia giảng dạy tình nguyện tại trường ĐH Kinh tế, ông đã dành tặng nhiều suất học bổng khuyến khích học tập cho SV tại đây. Với mong ước được giúp đỡ nhiều hơn cho SV có hoàn cảnh khó khăn, có tinh thần cầu tiến, vượt khó của Trường ĐH Kinh tế, ông quyết định xây dựng quỹ mang tên mình. Theo đó, SV được nhận học bổng này sẽ được chu cấp một khoản tiền nhất định hằng tháng như hỗ trợ học phí. Tổng giá trị của Quỹ Học bổng GS.TS Takahashi trị giá 1 tỷ đồng, được duy trì trong 5 năm, bắt đầu từ tháng 2-2017. Số tiền này được ông trích ra từ 1/3 số tiền bảo hiểm mà ông được trả khi về hưu. Ông cho biết, đây cũng là cách để mình tri ân những gì đã nhận được trước đây.
Qua GS.TS Trần Văn Nam- Giám đốc ĐH Đà Nẵng, được biết, ở Nhật Bản, những GS danh giá như ông khi về hưu được rất nhiều trường ĐH mời về giảng dạy, thu nhập rất cao. Vậy nhưng ông đã nhận lời mời sang Việt Nam dạy tình nguyện. “Nếu trả lương thì chúng tôi không thể trả nổi. Rất may là ông đã chọn ĐH Đà Nẵng để làm công tác giảng dạy tình nguyện này. Trước khi về giảng dạy tại ĐH Kinh tế, GS.TS Takahashi đã hỗ trợ giảng dạy cho Trường ĐH Bách khoa ở khoa quản lý dự án, nói chuyện với SV Trường ĐH Ngoại ngữ... Công sức của GS trong việc hỗ trợ cho ĐH Đà Nẵng rất là lớn”, GS.TS Trần Văn Nam chia sẻ. Theo đó, Giám đốc ĐH Đà Nẵng nhắn nhủ đến với 5 SV đầu tiên được nhận học bổng của GS Takahashi (tổng mức học bổng được nhận là 104 triệu đồng/5 em), phải thấy được giá trị, ý nghĩa vô cùng to lớn để sử dụng một cách đúng mục đích, sau này khi tốt nghiệp ra trường sẽ suy nghĩ để có những việc làm hướng đến xã hội như việc làm đầy ý nghĩa nhân văn của GS.TS Takahashi đã dành cho các SV ĐH Kinh tế. Đồng thời mong muốn trường ĐH Kinh tế suy nghĩ để làm sao phát triển, nuôi dưỡng và nhân rộng để Quỹ học bổng này được phát triẻn lâu dài.
Không chỉ dừng lại ở những việc làm vừa nêu trên, bằng uy tín khoa học và quan hệ của mình tại Nhật Bản, GS.TS Takahashi đã làm cầu nối để mời gọi các GS, nhà khoa học Nhật Bản đến giảng dạy, nghiên cứu, đã kết nối nhiều doanh nghiệp hàng đầu của Nhật Bản đến thiết lập quan hệ tại ĐH Đà Nẵng. Nói về vị GS đáng kính này, PGS.TS Nguyễn Mạnh Toàn bày tỏ: “GS.TS Takahashi là tấm gương sáng về tinh thần học tập suốt đời, tận tụy và trách nhiệm với sự nghiệp trồng người, với sự nghiệp GD-ĐT mà ông đã suốt đời theo đuổi. Ông đã cho chúng ta bài học lớn về tình yêu quê hương, đất nước, trách nhiệm với xã hội, về đức khiêm nhường, tác phong mẫu mực, cuộc sống bình thản, giản dị, gần gũi, thương yêu mọi người, hết lòng vì khoa học, vì các thế hệ SV Nhật Bản và SV Việt Nam”.
Để ghi nhận những cống hiến to lớn của GS. TS. Takahashi, Đại học Đà Nẵng vừa phong tặng danh hiệu Giáo sư danh dự cho ông.
P.Thủy