Tập trung gỡ vướng, khơi thông nguồn lực phát triển từ đất đai
Giải trình trước HĐND TP ngày 8-7, Chủ tịch UBND TP Đà Nẵng Huỳnh Đức Thơ nói rằng, Đà Nẵng đang có nhiều xung lực mới đủ mạnh để phát triển trong giai đoạn tới. TP đang điều chỉnh chiến lược phát triển kinh tế, gỡ vướng pháp lý, thủ tục về đất đai để khơi thông nguồn lực từ đất đai nhằm thu hút đầu tư, triển khai nhanh các dự án trọng điểm động lực.
 |
|
Chủ tịch UBND TP Huỳnh Đức Thơ giải trình trước HĐND TP ngày 8-7. |
|
Thông qua 11 Nghị quyết Bế mạc kỳ họp thứ 15, HĐND TP đã thông qua 11 Nghị quyết; bỏ phiếu miễn nhiệm chức danh Phó Trưởng Ban Đô thị với ông Phùng Phú Phong do được điều động làm Phó Giám đốc Sở Xây dựng; bỏ phiếu bầu bổ sung chức danh Ủy viên Ủy ban với ông Lương Công Tuấn- Chánh Thanh tra TP. |
Tận dụng xung lực mới
Với nền kinh tế lệ thuộc 64% vào dịch vụ, du lịch, lĩnh vực nhạy cảm, hướng ngoại như vậy thì việc tăng trưởng âm do tác động của đại dịch toàn cầu là không tránh khỏi. Nhiều đại biểu (ĐB) lo lắng, cho rằng TP phải khẩn trương chuyển dịch cơ cấu kinh tế, khống chế giới hạn ngành dịch vụ, đảm bảo phát triển bền vững trước những biến động tương tự trong tương lai. Ông Thơ nói, sau đại dịch thế giới sẽ tính toán lại việc phân bố chuỗi cung ứng toàn cầu để tránh sự cố đứt gãy, Việt Nam cũng cân đối để phát triển bền vững, ứng chịu được những khủng hoảng tương tự. Với Đà Nẵng, TP đã nghiên cứu, điều chỉnh chiến lược kinh tế, tái cấu trúc lại cơ cấu kinh tế theo 3 trụ cột, 5 mũi nhọn. Tuy nhiên, trong từng điều kiện, thời cơ, ngành nào có thuận lợi sẽ khai thác phát triển. Với quan điểm không bỏ trứng vào một giỏ, hiện TP đang có chiến lược đầu tư mạnh cho công nghiệp công nghệ cao, công nghệ thông tin, công nghiệp phụ trợ, vì thế ĐB cũng không nên quá lo lắng.
Dù tăng trưởng kinh tế âm, song ông Thơ cho biết, thời gian qua Đà Nẵng cũng có được những cơ hội, thuật lợi rất lớn. Kết quả đáng mừng nhất hiện nay là Quốc hội đã thông qua nghị quyết về Đà Nẵng. Đây là nghị quyết mang tính đột phá, đóng vai trò nền tảng để tổ chức lại hệ thống chính quyền hoàn chỉnh hơn, phù hợp với đặc điểm, điều kiện phát triển của TP. Với mô hình này, TP sẽ giải quyết nhiều vấn đề linh hoạt, hiệu quả, nhất quán hơn, phù hợp với đặc điểm tổ chức đô thị không quá lớn như Đà Nẵng. Đồng thời, nghị quyết Quốc hội cũng đề cập một số cơ chế chính sách đặc thù liên quan tới đầu tư, tài chính, phân cấp.
Bên cạnh đó, thời gian qua TP đã rất nỗ lực để đến hôm nay có đồ án điều chỉnh quy hoạch chung TP tới năm 2030 tầm nhìn 2045 trình Bộ Xây dựng, trình Chính phủ phê duyệt. Đây là lần đầu tiên TP có một đồ án qui hoạch chiến lược được nước ngoài tư vấn, cơ bản đáp ứng được mong mỏi, tầm nhìn, có những đột phá về tư duy qui hoạch. Đây cũng là lần đầu tiên TP có sản phẩm qui hoạch mang tính dài hơi, thể hiện quyết tâm, về tầm nhìn đô thị Đà Nẵng trong tương lai. Sau đồ án qui hoạch chung sẽ có qui hoạch phân khu, chi tiết, thiết kế đô thị… tạo hành lang qui hoạch tốt nhất phục vụ thời kỳ phát triển mới của TP. Như vậy sẽ giảm đi nhiều phiền hà, ách tắc trong quá trình kêu gọi đầu tư, triển khai các dự án trên địa bàn TP.
Cần đột phá trong giải tỏa đền bù
Theo ông Thơ, kết quả giải ngân đầu tư công 6 tháng qua so với mong muốn thì chưa đạt, nhưng so với cả nước ở mức khá, so với cùng kỳ năm trước có tiến bộ nhiều. Xác định đây là nhiệm vụ trọng tâm, TP đã đưa ra giải pháp chi tiết, giao nhiệm vụ, phân công cụ thể về tiến độ cũng như chế tài xử lý. Nhờ vậy, hiện hầu hết các công trình trọng điểm chủ chốt đã được triển khai, như dự án thoát nước phía Đông quận Sơn Trà, nhà máy nước Hòa Liên, đường và cầu qua sông Cổ Cò, trung tâm Tim mạch, nút giao thông phía Tây cầu Trần Thị Lý… Mặc dù vậy, ông Thơ cũng cho biết, vướng mắc lớn nhất khiến các dự án chậm trễ hiện nay là về giải tỏa đền bù. Cụ thể, TP luôn trong tình trạng bị động, khi có dự án mới làm khu TĐC bố trí cho người dân, theo nguyện vọng gần nhà. Dù TP có cơ chế cho chủ tịch Hội đồng GPMB quận huyện được thực hiện các phương án như bố trí bằng tiền, bằng đất TĐC hoán đổi trong số hơn 15 ngàn lô đất TĐC còn dư… Nhưng các phương án này đều không triển khai được, người dân không đồng ý, lại quay về bố trí TĐC tại chỗ, lại bị động, lòng vòng, kéo dài thời gian. Sắp tới, TP sẽ đưa ra giải pháp xây dựng những khu đô thị TĐC lớn, hạ tầng hiện đại, khớp nối để chủ động bố trí TĐC cho người dân, đẩy nhanh tiến độ giải tỏa đền bù nhằm có mặt bằng thực hiện dự án.
Nguyên nhân thứ hai vướng về giải tỏa đền bù liên quan đến các hồ sơ, thủ tục không đảm bảo pháp lý. Đó là các trường hợp xây dựng trái phép, tách thửa tràn lan, cấp đất không đúng qui định… Khi tiến hành giải tỏa thì vướng về pháp lý, không thực hiện được, trong khi địa phương rất ngại cưỡng chế. Cái vướng cuối cùng trong giải tỏa đền bù chính là cơ chế sát giá thị trường, việc xác định rất khó, nên đành quay lại khung giá qui định của TP. Những việc như vậy làm tốn rất nhiều thời gian.
Lý giải thêm nguyên nhân làm chậm tiến độ đầu tư các công trình, dự án trọng điểm, theo ông Thơ, đó là tinh thần bám việc, quyết liệt của cán bộ không được như trước. So với 10 năm trước, tinh thần làm việc của cán bộ bây giờ kém hơn nhiều. "Bây giờ mọi thứ trở lên chậm chạp, cẩn trọng quá mức, khiến công việc triển khai quá bị động"- ông Thơ nói.
Từ thực tế đó, để đẩy mạnh dự án động lực trọng điểm, Đà Nẵng phải sáng tạo, có những đột phá trong khâu giải tỏa đền bù, phải tạo được sự đồng thuận lớn của người dân như trước đây.
 |
|
Thời gian tới Đà Nẵng sẽ tạo đột phá trong giải tỏa đền bù, khơi thông nguồn lực đất đai phục vụ phát triển TP. (Trong ảnh: Một góc khu An Thượng- Ngũ Hành Sơn). |
Khơi thông nguồn lực đất đai
Về nguồn lực hơn 53 ngàn tỷ đồng đầu tư công cho giai đoạn tới mà một số ĐB lo lắng khó huy động, ông Thơ nói Đà Nẵng còn nhiều dư địa phát triển, có thể huy động nhiều hơn số đó. Cụ thể, TP cần thông qua cơ chế để chủ động huy động nguồn lực phát triển thay vì xin dự án TW theo cơ chế "xin cho". Ông Thơ nói: Cần khai thác tối đa nguồn lực của TP, đặc biệt về đất đai, hiện giá trị đất đai của TP rất tốt. 1 ha có thể chuyển nhượng thu được giá trị bằng vài chục héc-ta 10 năm trước. Hiện TP đang có 270 khu đất với tổng diện tích hơn 177 ha, đủ điều kiện đang chờ nhà đầu tư. Cũng theo ông Thơ, trước đây TP tăng trưởng cao, trung bình hơn 10%/năm chủ yếu dựa vào đất đai, đầu tư công, chứ sản xuất lúc đó đóng góp chưa nhiều. Hiện nay đầu tư công ít cũng ảnh hưởng tới tăng trưởng. Bởi lẽ, như ĐB từng phân tích, 1% đầu tư công sẽ tạo 0,8% GRDP.
Để có thể khai thác được nguồn lực từ đất đưa vào thu hút đầu tư, phục vụ phát triển, theo ông Thơ, trước mắt cần tháo gỡ những vướng mắc về đất đai từ Kết luận 2852 của Thanh tra Chính phủ. Đây là thách thức lớn, tuy nhiên bằng tinh thần cầu thị, gỡ khó cho DN, TP đã giải quyết được nhiều dự án. Cụ thể như dự án The Nam Khang, sân golf Vinacapital, khu sinh thái Nam Ô, khu Phương Trang, Soliel Ánh Dương… Có thể gỡ vướng được đất đai nhờ việc đồng thuận chính trị, đưa ra phương pháp theo tinh thần đừng để thất thoát ngân sách, còn thủ tục thiếu thì bổ sung, xem bản chất phù hợp với thực tiễn khách quan chứ không lệ thuộc vào giấy tờ.
Bên cạnh đó, để có thể thuận lợi trong giải tỏa đền bù, khơi thông nguồn lực từ đất đai nhằm thu hút đầu tư, phát triển, thì TP cũng cần có giải pháp linh động gỡ vướng về việc nợ tiền đất TĐC cho người dân theo Nghị định 79. Hiện khoảng 4.000 hộ dân TP, nếu không trả nợ tiền đất TĐC đúng hẹn (cuối tháng 3-2021) sẽ phải trả áp theo khung giá thị trường, cao gấp 5-7 lần, thậm chí 10 lần. TP sẽ ủy thác cho ngân hàng 200 tỷ đồng cho người dân vay với lãi suất ưu đãi để trả nợ tiền đất đúng hạn. Ngoài ra, TP cũng ủy thác thêm 50 tỷ đồng, cho người dân diện giải tỏa mới được vay để xây nhà, đảm bảo cuộc sống sau giải tỏa. Riêng với trường hợp hàng ngàn hộ dân đã hăng hái trả tiền nợ đất TĐC trước, mức trả chênh lệch lớn, ông Thơ cho biết sẽ đề xuất Chính phủ điều chỉnh qui định (theo luật thì không cho hồi tố). Nếu Chính phủ không đồng ý cho hồi tố, TP cũng sẽ quyết cơ chế riêng để đảm bảo sự công bằng cho các hộ dân đã nộp tiền nợ đất TĐC trước.
Cũng liên quan tới quyền lợi người dân trong vùng qui hoạch "treo" không được xây nhà cửa, tách thửa…, ông Thơ nói ngay sau cuộc họp này sẽ ký văn bản, cho phép người dân vẫn được tách thửa (theo hạn mức), xây nhà cửa kiên cố như bình thường.
HẢI QUỲNH
>> Giám đốc Sở Tài nguyên và Môi trường Đà Nẵng: Gỡ vướng về đất đai rất gần với cố ý sai phạm
