Trong "cuộc chiến" phòng chống dịch bệnh COVID-19 tại Việt Nam từ năm 2020 cho đến nay, trong bối cảnh cả nước dốc sức phòng, chống dịch, giới nghệ sĩ đã có nhiều tác phẩm với các hình thức, thể loại phong phú về đề tài phòng, chống dịch.  Đó chính là sức sáng tạo, tình yêu, khát khao cống hiến cho nghệ thuật và ý thức trách nhiệm xã hội của tất cả các văn nghệ sĩ, mong muốn tiếp thêm "lửa" cho quyết tâm cùng chung tay chiến thắng đại dịch COVID-19. 

2 trong số hàng trăm ca khúc động viên "cuộc chiến" phòng chống dịch COVID- 19.

Với phương châm "Một người vì mọi người", dường như mỗi người nghệ sĩ đều chọn cho mình một hình thức sáng tác, hoạt động phù hợp nhất với điều kiện và năng lực của bản thân, họ nỗ lực góp thêm những "viên gạch hồng" dựng lên tấm thành lá chắn hữu hiệu đẩy lùi đại dịch. Riêng với thể loại âm nhạc, bằng nhiều bài hát của các nhạc sĩ chuyên và không chuyên, với phần biểu diễn linh hoạt nhiều hình thức trong hoàn cảnh dịch bệnh COVID- 19 đã góp phần tuyên truyền, khơi dậy và cổ vũ tinh thần toàn dân phòng chống dịch bệnh. Những nỗ lực đó là sự lao động nghệ thuật không ngừng nghỉ đã góp phần lan tỏa những thông điệp nhân văn và mang lại hiệu ứng tích cực cho cộng đồng. Đây được xem như là liều "vaccine tinh thần" mang đến niềm tin, là thanh âm vang lên, hòa vào tiếng lòng của tất cả mọi người cùng động viên trong "cuộc chiến".

Thực tế qua các phương tiện truyền thông, chắc chắn ai ai cũng cảm nhận được, âm nhạc đã và đang góp phần rất lớn trong việc tuyên truyền, cổ vũ tinh thần toàn dân chung sức đồng lòng phòng, chống dịch bệnh COVID-19. Hằng ngày, trên các kênh phát sóng của Đài Truyền hình Việt Nam, Đài Tiếng nói Việt Nam hay nhiều kênh thông tin khác của Trung ương và địa phương, nhiều phương tiện như mạng xã hội, youtube..., nhiều tác phẩm âm nhạc đã làm phong phú đề tài này. Đến nay, đã có hàng trăm sản phẩm âm nhạc chủ đề chung tay chống dịch ra đời, từ tiếng lòng, tình cảm của các nhạc sĩ với đất nước, quê hương. Những giai điệu đó tạo nên "sức mạnh mềm" trong mùa COVID-19. Với sự lan tỏa và dễ tiếp cận của mạng xã hội, những sản phẩm này được quảng bá rất mạnh mẽ trong cộng đồng. Các bài hát như "Ghen Cô Vy", "Vũ điệu rửa tay" hay nhiều tác phẩm nữa đã tuyên truyền hiệu quả về phòng chống dịch, tạo nên "sức mạnh mềm", sức mạnh "tinh thần" đang lan tỏa mạnh mẽ trong cộng đồng. Với sự lan tỏa và dễ tiếp cận của mạng xã hội, những sản phẩm này càng được quảng bá rất mạnh mẽ trong cộng đồng, tạo hiệu ứng tuyên truyền sâu rộng đến với mọi người mọi nhà. Nhiều sản phẩm âm nhạc được các nghệ sĩ sáng tác trong thời gian gần đây  như MV "Anh sẽ về nhưng không phải hôm nay" của NSND Quốc Hưng, 2 MV "Hành tinh không Corona", "Những người lính lương y" của ca sĩ Viết Danh (Nhà hát Ca múa nhạc Quân đội), "Đất nước ở trong tim" của Phạm Toán, "Tự hào những con người đất Việt" của Phạm Thanh Phong, "Rock Covid" của Hữu Toàn đều thể hiện niềm tin, lạc quan để chiến thắng đại dịch. 

Nhìn lại những sản phẩm âm nhạc về chủ đề phòng, chống dịch bệnh COVID-19, ngày càng có nhiều giai điệu thể hiện niềm lạc quan, kêu gọi sự đoàn kết, chung sức chung lòng để vượt qua đại dịch. Với ca khúc "Sài Gòn sẽ vui", nhạc sĩ Trần Quang Sơn gửi gắm tiếng lòng, sự đồng cảm và sẻ chia của một nhạc sĩ đang ở Hà Nội hướng về miền Nam ruột thịt. Từng ca từ, giai điệu ca khúc này đã vẽ nên bức tranh với nhiều gam màu của Sài Gòn trong hiện tại. Đó là "khúc lòng" đầy nhớ thương, da diết nhưng trọn vẹn sự lạc quan về những ngày Sài Gòn "ốm" như: "Nhớ những ngày phố ốm, tay bạn bè ấp ôm/ Mai này về lại phố em thương Sài Gòn hơn/ Những hẹn hò trong gió theo nắng chiều thắp lên/ Sài Gòn đang ốm nhưng rồi sẽ vui...". Đợt địch bùng phát lần thứ tư vào năm 2021, TP Hồ Chí Minh trở thành tâm dịch nặng nhất cả nước. Và không phải là nhạc sĩ chuyên nghiệp, nhưng thầy giáo 9x Nguyễn Thái Dương những ngày đầu tiên thực hiện giãn cách xã hội theo Chỉ thị 16 đã làm "dậy sóng" cộng đồng mạng khi tự sáng tác và thể hiện ca khúc "Sài Gòn tôi sẽ". Thông qua ca khúc này, tác giả đã bày tỏ cái nhìn đầy tình cảm thương yêu từ mọi góc cạnh của đời sống con người, không gian và thời gian về Sài Gòn, từ đó gợi nên những tâm tư, suy nghĩ lay động trái tim người nghe nhạc. Ca khúc nhắc nhớ những hình ảnh con đường, góc phố, nhịp sống thân quen mà bất kỳ ai chưa từng hay gắn bó với Sài Gòn cũng bồi hồi nhớ thương, xao xuyến. "Sài Gòn tôi sẽ náo nức như thường/ Sẽ thơm phở ngon, sẽ huyên phố phường/ Sài Gòn tôi sẽ thắm tươi hoa cờ/ Sẽ vang tiếng ca muôn lời thơ...", đoạn khúc kết thúc bài hát thật nhẹ nhàng, trong sáng, lan tỏa tinh thần lạc quan cho tương lai của Sài Gòn. Thông điệp ấy chính là lời hiệu triệu trái tim, sâu lắng, có sức động viên mạnh mẽ cùng nắm chặt tay chung sức đồng lòng trong những ngày cam go này...

Từ năm 2020, khi dịch COVID- 19 mới xuất hiện, Hội Nhạc sĩ Việt Nam đã vận động các nhạc sĩ sáng tác, tập hợp in thành Tập ca khúc "Niềm tin" và thực hiên chương trình Concert online đã được công chúng cả nước đón nhận với những tình cảm quý trọng, góp phần hiệu quả cùng cả nước chống dịch. Tiếp nối thành công này, năm 2021, đồng thời trước những diễn biến của dịch bệnh trong cả nước, Hội Nhạc sĩ Việt Nam tiếp tục kêu gọi các nhạc sĩ, nghệ sĩ - hội viên sáng tác nhiều ca khúc hơn nữa để dàn dựng, thu thanh và đưa tác phẩm sớm đến với công chúng về đề tài phòng, chống dịch bệnh Covid-19, tôn vinh sự đóng góp của các lực lượng trên tuyến đầu, sự đồng lòng, chung sức của người dân trong công tác phòng, chống dịch. Âm nhạc cất lên và sẽ lay động trái tim của mỗi người, sẽ là món ăn tinh thần cùng chia sẻ, động viên, giúp nhau vượt qua khó khăn, đẩy lùi đại dịch. Đồng thời nêu cao ý chí, ý thức và trách nhiệm xã hội, cộng đồng trong đại dịch. Âm nhạc, đó chính là "vaccine tinh thần", "sức mạnh mềm" cần thiết trong bối cảnh hiện nay... 

THẢO NGUYÊN